In deze nieuwe serie interview ik, Isabella, mensen die iets met theater te maken hebben. Nu is Daphne Gakes aan de beurt. Daphne is schrijfster, theatermaker en solist in haar nieuwe theatervoorstelling Ik Daphne Gakes. Deze voorstelling is gebaseerd op haar gelijknamige boek. Niet alleen heeft ze het afgelopen jaar hard gewerkt aan haar boek en voorstelling, ze is ook bevallen van haar zoontje Bowie en is tevens verhuisd. Nu werkt ze vanuit haar tuinhuis in Amsterdam-Noord. Daar schrijft ze, repeteert ze en neemt ze haar podcast Tussen de lakens met Daphne Gakes op. Kortom, Daphne heeft zeker niet stilgezeten in dit gekke jaar waarin theaters lange tijd gesloten waren. Gelukkig kon ze wel nog een gaatje vinden in haar drukke schema om een telefonisch interview met mij af te leggen.
Daphne nam opgewekt de telefoon op. Ze vertelde dat het goed met haar ging en dat ze op dat moment bezig was met het mailen van theaters. Het ging voornamelijk om administratief werk- het nasturen van missende informatie. Ik was een gewenste afleiding van het saaie werk (gelukkig maar). Ik vroeg naar haar nieuwe kindje Bowie. Door die vraag klonk ze meteen heel enthousiast door de telefoon. Ze vindt het superleuk om moeder te zijn! Het overtrof al haar verwachtingen. En alles aan het kindje is zo ontzettend schattig! ‘Het babylijfje en de babybilletjes… Echt alles!’ zei ze opgewekt. Werken met Bowie in de buurt gaat daarom ook niet. Als ze met Bowie is, laat ze alles uit haar handen vallen en als ze niet met Bowie is, is ze aan het werk.
Haar nieuwe theatershow Ik Daphne Gakes is gebaseerd op haar gelijknamige boek. De titel is een knipoog naar Ik Jan Cremer– het boek van een schrijver uit de jaren ’60 die over seks, drugs en rock and roll schreef (ook autobiografisch), zo vertelde Daphne. ‘Ik probeer in mijn voorstelling het vrouwelijk equivalent van Jan Cremer te zijn. Ik dacht wat hij kan, kan ik ook. Dus ik ga ook alles uitproberen met seks, drugs en rock and roll en dat mislukt wel redelijk haha.’
Vorige week speelde Daphne voor het eerst sinds lange tijd weer een voorstelling. Ik vroeg hoe ze het vond om weer op een podium te staan. ‘Oh, ik was zó zenuwachtig,’ zei ze. Ze had de hele week al buikpijn gehad en ook het imposter syndrome begon aan haar te knagen. Ze had het gevoel dat ze het eigenlijk niet meer kon. ‘Het was rond etenstijd dat iedereen ging eten en ik kon gewoon alleen maar met buikpijn boven op bed liggen voor ik op moest en ik dacht echt: oh, waarom doe ik dit? Ik vond het zo eng! Zo eng om op te komen lopen. Verschrikkelijk!’
Ze vertelde me dat ze altijd al wel plankenkoorts had gehad, maar niet in deze mate. Ze moest echt door een hele week van lichamelijke weerstand. Ook het feit dat het nieuw materiaal is waar ze mee werkt, hielp niet mee. Het moest nog ingespeeld worden. Maar het gekke is, zo vertelde ze me, hoe zenuwachtiger je bent, hoe beter de show is. Het was dan ook een hele goede show voor haar gevoel. ‘Je hebt zenuwen ook nodig om tot resultaat te komen, om te presteren.’
Dat ze nu een show achter de rug heeft, maakt het er niet makkelijker op. Morgen speelt ze de tweede voorstelling en ze is daar alweer zenuwachtig voor. Wel zit de tekst al meer in haar lijf. ‘Ik kent de tekst, dus ik kom de avond wel door,’ zei ze tegen me. De meeste zenuwen komen nu door de aankomende reactie van het publiek. Ze wil de mensen een hele leuke avond bezorgen en daarvoor wil ze op de toppen van haar kunnen spelen. Dat levert veel druk op. Maar ‘no pain no gain’. De meeste voldoening komt pas na de show. Hoe zenuwachtiger ze van tevoren is, hoe groter de high na afloop. Als ze echt door iets heen gebroken heeft in zichzelf, dan voelt die high hetzelfde voor haar als drugs.
Over het schrijven van een voorstelling doet Daphne meestal een jaar. Ze is dan ook altijd bezig met schrijven. Haar volgende voorstelling gaat De naakte waarheid heten. Ze wil dan alleen voor vrouwen gaan optreden en het thema is: hoe is het om vrouw te zijn anno 2021?. Ik vroeg haar om wat meer te vertellen over het schrijfproces zelf. Schrijven doet ze iedere ochtend met pen en papier. Dan zit er ook heel veel meuk tussen. Soms schijft ze dingen uit, zoals haar column in de Linda. Die columns zijn vaak de basis van een nieuw geraamte. Of het dan weer een boek wordt of een voorstelling, weet ze nog niet. Meestal gooit ze eens per maand alle meuk op een hoop en dan wordt het zoeken naar een thema. Zo merkt ze bijvoorbeeld dat ze veel schrijft over seksualiteit, mede door de komst van haar zoontje. Daardoor is voor haar het vrouw zijn en haar seksuele beleving echt veranderd. Als ze eenmaal die lijn in haar werk heeft gevonden, gaat ze op onderzoek uit- bronnen lezen, artikelen lezen, zich laten inspireren door films; een diepere laag aanboren vanuit de actualiteit en kennis die er al is. Maar daarna moet ze, samen met een regisseur, van dat ‘oersaaie’ script nog een vermakelijke theatervoorstelling maken.
Het zijn van theatermaker is eigenlijk gewoon op haar pad gekomen. Na haar bachelor communicatiewetenschap en een master theaterwetenschap, wist ze eigenlijk niet zo goed wat ze wilde. Vijf jaar lang heeft ze bij stadsgezelschappen gespeeld. Dat vond ze leuk om te doen, maar dat was niet per se haar ambitie, vertelde ze. Pas toen ze op de vloer kwam, dacht ze: ‘dit is superleuk! En dan vond ik het spelen mwa, maar het theater máken, gewoon met zo’n groep iets maken, vond ik echt fantastisch! Dat heb ik toen vijf jaar gedaan en toen heb ik een knoop doorgehakt van: naja, ik ga hier gewoon mijn werk van maken.’ Ik Daphne Gakes is haar eerste solovoorstelling. Ze is dus eigenlijk pas sinds dit seizoen solo gegaan, maar dat was voor haar wel een goede stap.
Ik vroeg of ze het misschien daarom ook spannender vindt om op het podium te staan. Je staat er toch wel echt alleen. Dit beaamde ze volmondig: ‘Oh, ja zeker! Ik mis echt mijn collega’s joh. Het is echt wel een beetje eenzaam. Maar het is ook wel weer heel leuk, want je mag alles zelf bepalen.’ Alles zelf aan haar voorstelling bepalen is voor haar een prachtig gevoel. Echt alles wat ze doet komt volledig uit eigen bron. Dit betekent ook dat ze zich ook nergens meer achter kan verschuilen. Maar als ze het zelf niks vindt, gebeurt het dus ook niet. ‘Ik moet volledige verantwoordelijk dragen voor het product.’ Ook in de toekomst wil ze graag solo verdergaan.
Als tips voor andere (beginnende) theatermakers/schrijvers heeft ze: ‘Gewoon beginnen! Niet te lang wachten met denken: ik ben er nog niet. Niet denken: als… dan… Huur een theater in de plaats waar je woont, druk een flyer af, nodig iedereen uit, dan moet je. Dan heb je een deadline. Je hebt die deadlinestress nodig om tot iets te komen. Je moet gewoon beginnen.’
Wil je nou meer weten over Daphne, dan is alles te vinden op haar website www.daphnegakes.com. Je kan hier ook haar boek bestellen dat ze dan eigenhandig en persoonlijk op de post doet. Ook heeft ze een luisterboek en een e-boek. Tickets voor haar theatervoorstelling kan je hier kopen. Als laatste wil ze graag zeggen: ‘hartstikke leuk als je daar een boek wil bestellen en anders: tot in het theater!’